Arjantin’de Öne Çıkan Ekonomik Gelişmeler (15-19 Haziran 2015)

Arjantin’de Öne Çıkan Ekonomik Gelişmeler (15-19 Haziran 2015)

By: Bülent Balyemez

Arjantin’de Öne Çıkan Ekonomik Gelişmeler (15-19 Haziran 2015)

1) Ulusal İstatistik Enstitüsü (INDEC) tarafından yapılan açıklamaya göre Mayıs enflasyonu %1 düzeyinde gerçekleşti. Fiyat artışında en büyük etkenin giyim ve ev fiyatlarındaki yükseliş olduğu belirtildi. INDEC verileri çerçevesinde, Ocak-Mayıs dönemindeki kümülatif enflasyon %5.7, son 12 aylık enflasyon ise %15.3 düzeyine ulaştı.

2) Son günlerin gündemine yerleşen Arjantin’deki fakirlik oranı konusunda Arjantin Katolik Kilisesi tarafından yapılan açıklamada, ulusal fakirlik oranının %25 civarında olduğu belirtildi. Cumhurbaşkanı Fernández tarafından BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) platformunda yapılan konuşmada %5’ten az olduğu belirtilen bahsekonu oran, daha sonra Bakanlar Kurulu Başkanı Anibal Fernandez’ in yaptığı açıklama ile pekiştirilmiş ve Arjantin’deki fakirlik oranının Almanya veya Hollanda’dan daha düşük olduğu vurgulanmıştı. Hükümet yetkilileri, konuyla ilgili dile getirilen verilerde farklılık olmasının, hesaplama metodolojisinde yapılan değişikliğe atfedilmesi gerektiğine ve yeni yöntem uyarınca ulaşılan oranın %5’t en az olduğuna dikkat çekiyorlar.

3) Cumhurbaşkanı Fernández tarafından yapılan bir dizi açıklama kapsamında, çocuk ve hamilelere verilmekte olan ulusal yardımın, her yıl Mart ve Eylül aylarında olmak üzere otomatik olarak senede iki kez artırılmasına ilişkin bir yasa taslağının yasamanın onayına sunulacağı duyuruldu. Bunun haricinde mevcut yardım oranına %30 düzeyinde zam yapılacağı, böylelikle çocuk başına verilmekte olan 644 Pesoluk desteğin 837 Peso’ya yükseleceği ve yardımdan 4,038,699 çocuğun faydalanacağı bildirildi.

Ayrıca, sosyal konut inşasına yönelik Procrear programının üçüncü yılına girdiğinin belirtildiği beyanatta, kendi imkanları ile ev satın alma ihtimali bulunmayan ailelerin bu program sayesinde ev sahibi olduğu, Hükümetin hesapları çerçevesinde Hükümet destekli programların ülkedeki ev kredilerinin %90’ını teşkil ettiği vurgulandı.

4) İlgili sektör kuruluşu tarafından, hububat ihracatında 2015 yılının en iyi haftasının yaşandığı ve 789.3 milyon Dolar ihracat yapıldığı duyuruldu. Yılbaşından bu yana gerçekleştirilen ihracat tutarının 9.6 milyar Dolar düzeyinde kaydedildiği ve bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %21.3 oranında gerileme gözlendiği haberlere yansıdı.

5) Sektör kuruluşunun açıkladığı verilere göre ikinci el araç satışlarında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla, Mayıs ayında %5.4 oranında, Ocak-Mayıs döneminde ise %0.6 oranında artış kaydedildi.

6) Mali sisteme ilişkin kontrollerini artıran Merkez Bankası ve diğer ilgili kurumların yürüttüğü denetimlerin de etkisiyle, tasarruf amaçlı döviz alınması ve bir süre muhafaza ettikten sonra dövizin bozdurulması yoluyla kâr elde edilmesi opsiyonunun mevcut durumda en kazançlı alternatif olmadığı haberlere yansıdı. Yeni koşullarda en kârlı yatırımın Borsa olduğu, 2014 yılsonunda Borsa’d a yatırımı yapılan 100 Peso’nun bugün itibariyle 125.90 seviyesine geldiği ve böylelikle beş ayda %26 getiri sağladığı, buna mukabil aynı dönemdeki resmi kurdan döviz alım-paralel kurdan döviz satım işleminin getirisinin %23.3 düzeyinde oluştuğu belirtildi. Diğer taraftan, halen en az kâr getiren yatırım yöntemi olmakla birlikte giderek daha popüler olan 60 gün vadeli mevduat opsiyonunda da %10.7 seviyesinde getiri sağlanabildiği bilgisine yer verildi. Diğer bütün yatırım yöntemlerinde ya fiyatların alım yapılan döneme göre düşmesi nedeniyle zarar edildiği ya da enflasyon oranından daha düşük gelir elde edildiği hususu haberde yer aldı.

7) Arjantin’de vergi mükellefi olan bazı kişi ve kurumların HSBC’ nin İsviçre şubelerindeki beyan edilmemiş hesapları nedeniyle yürütülmekte olan soruşturma kapsamında ihdas edilen Komisyon üyelerinin, diğer bazı konular da dahil olmak üzere görüşmelerde bulunmak amacıyla Paris’e gittiği basına yansıdı. Bu çerçevede, Arjantin’in süregelen borç sorunu kapsamında borç yapılandırma anlaşmalarına iştirak etmemiş bazı kreditörlerin ödeme talepleri, Falkland adaları ve HSBC soruşturması hususlarında Fransız Meclis üyeleri ile eski HSBC çalışanı Hervé Falciani, ayrıca FIFA skandalı ile ilgili olarak UEFA Başkanıyla görüşmeler gerçekleştirileceği bildirildi.

8) Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz, Arjantin, Yunanistan ve Ukrayna’nın yaşadığı durumlara atıfta bulunarak, Devletlerin borçlarının yeniden yapılandırılması konusunda uluslararası mali sistemin kontrolünün sağlanmasına yönelik desteğini dile getirdi. Adıgeçenin, Guardian gazetesinde yayımlanan köşe yazısında, Arjantin’in yaşadığı borç sorununa gönderme yaparak, küçük bir azınlığın talepleri nedeniyle çoğunluğun borç yapılandırılması kararının tehlikeye girdiğini belirttiği haberlerde yer aldı.

9) Brezilya Hükümeti yetkilileri tarafından 17 Haziran 2015 tarihinde yapılan bir açıklamada, Arjantin’den armut ve elma ithalatında uygulanmakta olan yasağın kaldırıldığı duyuruldu. Arjantin Tarım Bakanı tarafından, söz konusu “beklenmeyen” gelişmenin, Arjantin yetkililerine resmi bildirim dahi yapılmaksızın açıklandığı ifade edildi. “Carpocapsa” (Cydia pomonella) hastalığının tespiti nedeniyle yasağa tabi tutulmuş olan ürünlerin, bu gelişme sonrasında Brezilya’ya ihracatının mümkün olduğu ve bu durumun Arjantin’in Río Negro, Neuquén ve Mendoza eyaletleri için büyük önem arz ettiği bilgisine yer verildi.

Konuya ilişkin olarak 18 Haziran 2015 tarihli gazetelerde yer alan haberlerde, Brezilya’nın aldığı karara mukabil olarak, Arjantin’in Brezilya’dan büyükbaş hayvan eti ithalatında uygulamakta olduğu yasağın kaldırıldığının açıklandığı belirtildi.

10) Ekonomik Suçlar ve Para Aklama Birimi (Procelac) tarafından yürütülen inceleme ve denetimler kapsamında Carrefour firmasının karaborsada yürüttüğü mali operasyonlardan son iki yılda 4 milyar Peso’ya ulaşan gelir elde ettiğinin tespit edildiği basına yansıdı. Eylül 2014’te başlatılmış olan incelemede, Transcambio firmasının ofislerine düzenlenen baskında paralel piyasa döviz işlemlerinin gerçekleştirildiğinin ve Prosegur firmasının kayıtlarına göre Transcambio’nun işlemlerinde kullanılan naktin büyük bir kısmının Carrefour firması kaynaklı olduğunun belgelendiği bildirildi.

Konuyla ilgili sürdürülen operasyonlarda muhtelif sayıda döviz bürosunun ve bankanın “yasadışı” faaliyetler ve paralel döviz piyasasında yaptıkları işlemlerde 45 milyon Peso’dan fazla gelir elde ettiklerinin saptandığı haberlere yansıdı.

11) Saint Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu (SPIEF 2015) vesilesiyle Rusya Federasyonu’nda bulunan Ekonomi Bakanı Kicillof, Latin Amerika ve özellikle de Rusya Federasyonu arasındaki yakın bağların “temenni”den ziyade “gerçek” olduğunu, Arjantin ile Rusya Federasyonu arasındaki ikili ticaretin geçtiğimiz yıl %1,000 oranında artış gösterdiğini dile getirdi. Ayrıca, Rusya Federasyonu ölçeğindeki diğer pek çok ülkenin aksine, iki ülkenin ekonomilerinin birbirlerini tamamlayıcı nitelik arz ettiğini vurguladı. Buna ek olarak, Kicillof, işbirliği konusunda siyasi iradenin de mevcut olduğunu belirtti.

12) Arjantin Tarım Konfederasyonu (CRA)’nun, Ekim ayında gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylığını ilan etmiş olan politikacılar ile görüşerek,  2008 yılından bu yana uygulanmakta olan ihracat vergilerinde düzenleme yapılmasına dair teklif götürdükleri ve gıda üretimini 2020 yılına kadar %50 oranında artırabileceklerini belirttikleri haberlerde yer aldı.

13) NML Capital firmasının, Hakim Griesa’ya başvuruda bulunarak, NML firması tarafından istenilmiş olan bilgi ve belgeleri ibraz etmesine yönelik mahkeme kararına uymadığı gerekçesiyle Arjantin’e ilişkin yaptırım kararı almasını talep etti.

Kaynak: Buenos Aires Herald, MercoPres